Con hào kinh tế trong đầu tư là gì? Ví dụ minh họa

Đây là một khái niệm rất phổ biến trong giới phân tích cơ bản, được chia sẻ lần đầu bởi huyền thoại đầu tư Warrent Buffet. Thực tế, khái niệm con hào được sử dụng trong các cuộc chiến tranh thời trung cổ với câu nói “xây hào đắp lũy”, ám chỉ rằng nghĩa quân xây dựng công trình quân sự bảo vệ căn cứ hoặc chuẩn bị chiến đấu, quân đội nào xây dựng được thành lũy có con hào càng rộng thì phòng tuyến càng vững chắc khiến kẻ thù khó có thể tấn công được.

Trong kinh doanh, khái niệm về con hào thể hiện lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp so với các đối thủ khác trong cùng ngành. Đó là lợi thế cạnh tranh mà khiến cho các đối thủ rất khó sao chép giúp doanh nghiệp bảo vệ được vị thế của mình trên thị trường.

Trong đầu tư dài hạn, nhà đầu tư sẽ rất quan tâm đến “con hào kinh tế” của doanh nghiệp có đủ rộng để giúp doanh nghiệp có thể duy trì được lợi nhuận trong nhiều năm tới hay không? Con hào kinh tế của doanh nghiệp càng rộng thì càng tốt, nó khiến cho các đối thủ khó tấn công vào thị trường mà doanh nghiệp đang chiếm giữ.

Các con hào kinh tế phổ biến

Mỗi công ty sẽ có cho riêng một cách thức để xây dựng “con hào”, tức mỗi công ty sẽ có những lợi thế cạnh tranh cho riêng mình để thể hiện sự khác biệt so với các đối thủ cạnh tranh. Nếu tìm được công ty có nhiều lợi thế cạnh tranh thì càng tốt. Sau đây là một số “con hào kinh tế” phổ biến:

1. Giá trị vô hình

Con hào kinh tế được hình thành thông qua các tài sản vô hình như thương hiệu, công nghệ ưu việt, độc quyền.

Thương hiệu: công ty có sản phẩm mà bạn sẵn sàng trả nhiều tiền hơn để được sở hữu hay sử dụng nó, chẳng hạn nếu bạn muốn đi du lịch bằng máy bay thì những hãng bay “xịn xò” như Vietnam airline là điều mà ai cũng mong muốn, tất nhiên là bạn phải trả giá cao hơn so với việc bay ở Vietjet.

Công nghệ: doanh nghiệp sở hữu lợi thế mạnh về công nghệ, là công ty đi đầu trong ứng dụng công nghệ mới. Chẳng hạn trong ngành Chứng khoán với sự bùng nổ chóng mặt của nhà đầu tư cá nhân thì công ty nào ứng dụng việc mở tài khoản bằng công nghệ eKYC thì sẽ chiếm được thị phần nhanh chóng hơn so với các đối thủ.
Độc quyền: được kiểm soát thị trường nhờ những lợi thế độc quyền khai thác kinh doanh. Chẳng hạn như Tổng công ty cảng hàng không Việt Nam (ACV) độc quyền kinh doanh dịch vụ sân bay theo chỉ đạo của Chính phủ và không có đối thủ nào có thể chen chân vào khai thác kinh doanh với ACV.

2. Lợi thế về chi phí

Là cách công ty bán sản phẩm đến tay người tiêu dùng với giá thấp hơn so với các đối thủ cạnh tranh với lợi thế về chi phí giá vốn thấp nhờ những lợi thế quy mô, được nhập nguyên vật liệu đầu vào với chi phí thấp hay có khả năng tiếp cận được nguồn vốn rẻ.

Khi đạt đến một quy mô nhất định trong ngành được xem là ông lớn để có quyền thỏa thuận với các đối tác từ đó giúp doanh nghiệp tiết giảm được chi phí đầu vào để sản xuất ra được số lượng lớn sản phẩm với mức giá vốn hợp lý. Chính lợi thế này giúp biên lợi nhuận doanh nghiệp duy trì ở mức cao mà rất khó để các công ty có quy mô nhỏ chen chân vào được bởi chi phí sản xuất rất cao khó có thể cạnh tranh về giá bán so với các công ty lớn nên các công ty nhỏ buộc phải chọn thị trường ngách hoặc rời bỏ thị trường.

Ví dụ: những công ty chứng khoán nước ngoài có lợi thế về chi phí khi được đón nhận dòng vốn rẻ do lãi suất thấp như Hàn Quốc, Đài Loan…từ đó có thể cung cấp các cơ chế cho vay margin, phí giao dịch rất cạnh tranh so với các công ty chứng khoán trong nước.

3. Chi phí chuyển đổi cao

Là cách doanh nghiệp giữ chân khách hàng lâu dài khi khách hàng muốn chuyển đổi sử dụng sang các sản phẩm thay thế khác thì buộc phải tốn khoản chi phí lớn. Các doanh nghiệp muốn có con hào kinh tế vững mạnh theo cách này thì phải tạo ra chi phí chuyển đổi cực lớn để khiến khách hàng khó có thể dịch chuyển sang các nhà cung ứng khác dù cho sản phẩm có tăng giá. Điều này có được là do doanh nghiệp đã tạo ra các sản phẩm độc đáo ít có sản phẩm thay thế hoặc sản phẩm đó đòi hỏi khách hàng phải bỏ nhiều công sức để thành thạo việc sử dụng nên khách hàng sẽ rất ngại để chuyển đổi sang sản phẩm khác.

Ví dụ: Công ty FPT Telecom (FOX) cho ra mắt sản phẩm phát sóng trực tiếp cúp C1 châu Âu độc quyền tại Việt Nam với chất lượng cao cho người hâm mộ. Do đó, người xem ở Việt Nam muốn được thưởng thức bóng đá đỉnh cao thì gần như sẽ mua gói truyền hình FPT, nếu muốn sử dụng dịch vụ khác thì có còn cách mua của các nhà đài nước ngoài với chi phí đắt đỏ hoặc sử dụng các web lậu với chất lượng kém, có thể gây hại cho các thiết bị điện tử.

4. Con người & văn hóa doanh nghiệp

Dù khá mơ hồ và có phần chủ quan nhưng đây cũng được xem là một lợi thế cạnh tranh đặc biệt của những doanh nghiệp hàng đầu. Một doanh nghiệp có bộ máy quản lý tuyệt vời cùng văn hóa doanh nghiệp khác biệt và có bản sắc riêng sẽ tạo ra nội lực mạnh mẽ giúp doanh nghiệp vươn tới những đỉnh cao. Bao gồm: chính sách phúc lợi tốt cho nhân viên, môi trường phát triển bản thân, ban lãnh đạo có tầm nhìn & hiểu biết…Có nhiều con đường để dẫn đến thành công của doanh nghiệp, nhưng một doanh nghiệp muốn trường tồn thì chắc chắc phải có một văn hóa tuyệt vời!

Ví dụ: tổng công ty Viettel là doanh nghiệp lớn nhất tại Việt Nam được xây dựng trên nền tảng văn hóa kỷ luật của quân đội, tinh thần làm việc hết mình như những người chiến sĩ…đó là nền tảng giúp Viettel vươn mình ra thế giới.

Lời kết

Không dễ để nhà đầu tư có thể phát hiện được “con hào kinh tế” của những doanh nghiệp đang trên đà phát triển, chỉ khi mô hình kinh doanh đã thực sự thành công thì con hào kinh tế của doanh nghiệp đó mới được nhận thấy rõ ràng. Tuy vậy, nếu muốn đồng hành cùng doanh nghiệp trong dài hạn thì nhà đầu tư phải tìm kiếm những yếu tố của một con hào kinh tế đủ rộng của doanh nghiệp mình đang có ý định đầu tư. Bởi chỉ khi có lợi thế cạnh tranh mạnh thì doanh nghiệp mới có thể tồn tại và phát triển được trong dài hạn, những yếu tố may mắn chỉ xuất hiện thoáng qua rồi nhanh chóng biến mất, chỉ những doanh nghiệp nào có lợi thế cạnh tranh lớn mới có thể trường tồn.

Mở tài khoản chứng khoán trong 5 phút

Mở tài khoản chứng khoán online

Đăng ký mở tài khoản chứng khoán với chúng tôi để được đào tạo và hỗ trợ đầu tư từ kiến thức căn bản đến những tip đầu tư hiệu quả. Chúng tôi cập nhập những tin tức thông tin mới nhất hằng ngày giúp khác hàng. Đặc biệt hướng dẫn sử dụng công cụ khuyến nghị FIT giúp mọi nhà đầu tư đều có thể kiếm được lợi nhuận trên thị trường chứng khoán. Đăng ký ngay