Ngành dịch vụ tiện ích cơ bản (utility sector) và vai trò đối với hoạt động đầu tư

Ngành dịch vụ tiện ích cơ bản là gì

Ngành dịch vụ tiện ích cơ bản (hay ngành tiện ích) bao gồm các công ty như cung cấp các dịch vụ cơ bản như điện, nước, khí đốt hoặc những công ty hoạt động với tư cách là nhà sản xuất, phân phối điện.

Tính đến tháng 7 năm 2022, lĩnh vực này có vốn hóa thị trường hơn 1,58 nghìn tỷ USD. Ở Việt Nam, các công ty tiện ích cơ bản phổ biến là các công ty thủy điện, nhiệt điện và cấp nước. Đây đều là những doanh nghiệp tư nhận nhưng chịu sự quản lý chặt chẽ của chính phủ.

Các công ty ngành tiện ích thường trả cổ tức ổn định và nhất quán, đồng thời sự biến động về giá sẽ thấp hơn thị trường chung. Kết quả là cổ phiếu ngành tiện ích tiện ích là một lựa chọn đúng đắn trong thời kỳ suy thoái kinh tế. Ngược lại, các nhà đầu tư sẽ không ưa chuộng ngành tiện ích khi đang đầu tư trong thời kỳ kinh tế tăng trưởng.

Cổ phiếu ngành tiện ích được giao dịch thế nào

Bởi vì các cổ phiếu tiện ích thường trả cổ tức khá cao và đều đặn, các nhà đầu tư sẽ ưa thích nhóm này hơn các cổ phiếu trả cổ tức thấp. Sau cuộc khủng hoảng tài chính, Fed đã cắt giảm lãi suất để kích thích nền kinh tế. Khi ấy, cổ phiếu ngành tiện ích đã trở thành lựa chọn hoàn hảo nhờ sự ổn định cũng như thu nhập từ cổ tức tốt. Ngược lại nếu lãi suất tăng, các nhà đầu tư sẽ tìm các cổ phiếu thay thế có hiệu suất sinh lời cao hơn so với ngành tiện ích.

Ngoài việc đầu tư vào các cổ phiếu riêng lẻ của các công ty tiện ích, các nhà đầu tư cũng có thể mua các tiện ích khu vực hoặc đầu tư vào các quỹ hoán đổi danh mục (ETF) hoặc các quỹ ngành có chứa một rổ cổ phiếu tiện ích của các công ty uy tín.

Những lợi thế và bất lợi của các cổ phiếu tiện ích

Về lợi thế, ngành tiện ích là các khoản đầu tư ổn định thường mang lại cổ tức đều đặn cho các cổ đông. Điều này khiến chúng trở thành một lựa chọn mua và nắm giữ dài hạn phổ biến. Lợi suất cổ tức của cổ phiếu tiện ích cũng có xu hướng cao hơn so với lợi tức được trả bởi các cổ phiếu khác.

Chính hai đặc điểm trên khiến các cổ phiếu tiện ích trở nên hấp dẫn trong thời kỳ suy thoái. Chúng thể hiện sự biến động thấp hơn và mang lại một nguồn lợi nhuận đầu tư tương đối ổn định từ cổ tức mà công ty trả cho cổ phiếu của mình.

Tuy nhiên, ngành tiện ích phải đối mặt với sự giám sát chặt chẽ của cơ quan nhà nước, đòi hỏi cơ sở hạ tầng đắt tiền và phải bảo trì định kỳ. Để đáp ứng những nhu cầu về cơ sở hạ tầng này, các công ty tiện ích thường phải đi vay nợ khá nhiều, do đó, làm tăng gánh nặng nợ của họ. Việc vay nợ nhiều cũng làm cho các công ty ngành này đặc biệt nhạy cảm với rủi ro lãi suất.