Dấu hiệu báo cáo tài chính đã được “xào nấu”

Việc tác động đến báo cáo tài chính nhằm đạt được kết quả mong muốn nào đó luôn để lại những dấu vết.

1. Chú ý đến doanh thu

Đây là con số quan trọng và thường được sử dụng để thao túng báo cáo tài chính (BCTC). Việc xem xét doanh thu kỳ này tăng hay giảm so với cùng kỳ năm trước là hoàn toàn chưa đủ.

Nhà đầu tư cần kiểm tra các lưu ý trong chính sách ghi nhận doanh thu của công ty:

  • Chính sách có giúp ghi nhận sớm doanh thu dễ dàng hơn không. VD: Công ty xuất hóa đơn và giữ lại hàng để ghi nhận doanh thu trước khi hàng hóa được xuất đi
  • Các giao dịch hàng đổi hàng, khó định giá có xuất hiện trong BCTC
  • Công ty có quy định rõ ràng về thời điểm ghi nhận doanh thu cho từng sản phẩm, dịch vụ không ?

So sánh mức tăng trưởng doanh thu so với đối thủ cạnh tranh hoặc ngành

  • Nếu tăng trưởng của một công ty vượt xa so với các đối thủ, bạn nên phân tích để hiểu được lý do tại sao? Có thể do sản phẩm dịch vụ mới, tối ưu chi phí vận hành sản xuất, hướng đi ban lãnh đạo… Tuy nhiên không phải trong mọi trường hợp những yếu tố này đều tạo ra kết quả vượt trội =>> do đó kết quả doanh thu có thể nghi ngờ.
  • So sánh các khoản phải thu với doanh thu trong nhiều năm, nếu tỉ lệ các khoản phải thu tăng lên đột biến có thể công ty đang thực hiện chính sách nhồi hàng vào kênh phân phối vượt quá sức tiêu thụ để tăng ghi nhận doanh thu
  • Vòng quay tài sản công ty liên tục giảm so với đối thủ cạnh tranh là dấu hiệu giảm sút trong tương lai
  • Đặc biệt xem xét phân bổ tài sản liên quan đến việc mua lại toàn bộ một công ty. Nếu việc tạo doanh thu sau khi sát nhập yếu, ban lãnh đảo có thể tìm kiếm tăng trưởng ở bất kì đâu, điều này có thể dẫn đến lạm dụng kế toán
báo cáo tài chính

2. Chú ý đến hàng tồn kho

Hàng tốn kho cũng là một yếu tố có thể sử dụng để “xào nấu” báo cáo tài chính. Bạn nên kiểm tra hàng tồn kho tương tự như doanh thu.

So sánh tăng trưởng hàng tốn kho với các đối thủ cạnh tranh

Nếu tăng trưởng hàng tồn kho của công ty có sự khác biệt lớn so với các công ty đối thủ cạnh tranh mà không có bất kì sự tăng trưởng về doanh số thì đó có thể chỉ là kết quả của việc quản lí hàng tồn kho kém, báo hiệu các vấn đề lỗi thời trong hàng tồn kho =>> Lợi nhuận gọp và lợi nhuậ ròng trong kỳ có thể sẽ được phòng đại do tồn kho quá mức

3. Chú ý đến mối quan hệ của dòng tiền và lợi nhuận sau thuế

Lợi nhuận sau thuế sẽ thúc đẩy giá cổ phiếu, nhưng dòng tiền sẽ duy trì hoạt động của công ty

Ban lãnh đạo hoàn toàn có thể thao túng 2 chỉ tiêu này, nhưng sớm hay muộn lợi nhuận sau thuế (LNST) cũng phải được thể hiện bằng tiền mặt nếu công ty muốn duy trì khả năng tồn tại

Khi LNST cao hơn lượng tiền mặt do hoạt động kinh doanh tạo ra => chi phí hiện hành đang được đẩy sang kỳ sau

4. Cảnh báo khác

  • Nên nghi ngờ khi kết quả kinh doanh quý IV đột biến quá cao hoặc quá thấp so với các quý trước trong khi lĩnh vực công ty không có tính thời vụ
  • Tỷ suất lợi nhuận gộp, tỷ suất lợi nhuận vượt xa so với các đối thủ cạnh tranh => đây có thể là dấu hiệu chỉ báo năng lực quản lý vượt trội của ban lãnh đạo hoặc có thể là dấu hiệu của việc thao túng kế toán.
  • Công ty làm tăng giá trị ròng của một tài sản do cố ý không áp dụng một lịch trình khấu hao thích hợp
  • Ẩn các nghĩa vụ hoặc nợ phải trả trong bảng cân đối kế toán của công ty
  • Tiết lộ không chính xác các giao dịch với bên liên quan và các giao dịch tài chính có cấu trúc
  • Doanh số bán hàng tăng trưởng ổn định trong khi các đối thủ cạnh tranh đang gặp khó khăn.

Kết luận

Nhà nước đã ban hành luật để đảm bảo các công ty báo cáo tài chính trung thực đồng thời bảo vệ lợi ích tốt nhất của các nhà đầu tư. Tuy nhiên, trong khi có các biện pháp bảo vệ, nó cũng giúp các nhà đầu tư biết họ cần phải lưu ý những gì khi xem xét báo cáo tài chính của một công ty. Biết được các dấu hiệu của báo cáo tài chính đã được “xào nấu” có thể giúp các cá nhân phát hiện các hành vi kế toán cố gắng che giấu tổn thất, rửa tiền hoặc lừa gạt các nhà đầu tư không nghi ngờ.

Mở tài khoản chứng khoán trong 5 phút

Đăng ký mở tài khoản chứng khoán với chúng tôi để được đào tạo và hỗ trợ đầu tư từ kiến thức căn bản đến những tip đầu tư hiệu quả. Chúng tôi cập nhập những tin tức thông tin mới nhất hằng ngày giúp khác hàng. Đặc biệt hướng dẫn sử dụng công cụ khuyến nghị FIT giúp mọi nhà đầu tư đều có thể kiếm được lợi nhuận trên thị trường chứng khoán. Đăng ký ngay

Chào các bạn, tôi là Đỗ Hoàng Quân. Tôi tham gia thị trường chứng khoán Việt Nam từ năm 2007. Trải qua nhiều chu kỳ, tôi am hiểu quy luật vận động của thị trường và xây dựng cho mình những nguyên tắc quan trọng để có thể kiếm tiền bền vững trên thị trường chứng khoán. Tìm hiểu thêm về tôi tại đây.

anh Quan

Đăng ký mở tài khoản chứng khoán

Tham gia nhóm Zalo tư vấn đầu tư Miễn phí

Mở app Zalo, scan để tham gia nhóm tư vấn của E-Broker hoặc kết bạn với admin qua SĐT 0981 333 743

Đọc nhiều nhất

Chuyên mục