Tìm hiểu về hiệu ứng tháng Giêng trên thị trường chứng khoán

Hiệu ứng tháng Giêng là gì

Hiệu ứng tháng Giêng (January Effect) có thể hiểu là hiện tượng giá cổ phiếu đặc biệt là các cổ phiếu nhỏ thường có xu hướng tăng lên trong vài ngày giao dịch cuối của tháng 12 và tiếp diễn trong tháng 1 năm sau.

Một số nghiên cứu lịch sử đã chỉ ra sự tồn tại của hiệu ứng tháng Giêng, ví dụ như trong giai đoạn 1904 – 1974, lợi nhuận trung bình của cổ phiếu đặc biệt là các cổ phiếu nhỏ trong tháng Giêng lớn hơn gấp năm lần so với các tháng dương lịch khác trong năm. Ngoài ra, Salomon Smith Barney trong một nghiên cứu của mình đã chỉ ra rằng, giai đoạn 1979 – 2002, nhóm cổ phiếu vừa và nhỏ có hiệu suất vượt trội hơn 0,82% so với nhóm cổ phiếu lớn trong tháng Giêng, nhưng lại thường cho kết quả kém hơn trong các tháng còn lại của năm.

Nguyên nhân của hiệu ứng tháng Giêng

Hiện tại có một số giả thuyết đã được đưa ra để giả thích cho hiệu ứng tháng Giêng như:

Vào thời điểm cuối năm nhà đầu tư thường có xu hướng bán bớt các cổ phiếu có hiệu suất kém, ghi nhận các khoản lỗ nhằm giảm bớt số thuế thu nhập phải nộp. Khi năm mới bắt đầu, số tiền bán cổ phiếu NĐT thu được đó sẽ được tái đầu tư trở lại vào thị trường kéo theo giá cổ phiếu tăng lên.

Ngoài ra, nhiều NĐT có tâm lý cho rằng đầu năm mới là thời điểm tốt để bắt đầu một chu kỳ đầu tư hoặc xây dựng danh mục cổ phiếu nắm giữ. Thêm nữa, một lượng tiền đến từ các khoản lương, thưởng cuối năm của NĐT đổ thêm vào thị trường cũng là yếu tốt kích thích cổ phiếu tăng giá.

Một nguyên nhân khác có thể do các nhà quản lý quỹ thực hiện thủ thuật “window dressing” nhằm làm đẹp cho danh mục đầu tư của họ cũng như có lợi hơn khi các quỹ tiến hành chốt NAV và chia thưởng cho các quản lý. Lúc này, các nhà quản lý quỹ thường mở mua thêm các cổ phiếu đã tăng nhiều trong năm vào thời điểm cuối tháng 12, lực cầu tăng từ các tổ chức này hỗ trợ cổ phiếu tăng giá.

Đối với thị trường chứng khoán Việt Nam, thống kê trong giai đoạn 10 năm từ 2010 đến 2019 cho thấy có 8/10 năm thị trường tăng giá trong tháng đầu của năm. Tuy nhiên trong một số năm gần đây thì tác dụng của hiệu ứng này không còn rõ nét khi cả ba năm 2020-2022 thị trường Việt Nam đều giảm điểm trong tháng 1.

Mở tài khoản chứng khoán VPS – Tham gia cùng Đầu Tư Từ Đâu để luôn được cập nhật các cổ phiếu khỏe nhất thị trường

Xem chi tiết Quyền lợi khi mở tài khoản chứng khoán VPS với Đầu Tư Từ Đâu